De ideale werkplek, volgens de wetenschap

In de afgelopen 20 jaar heeft het moderne kantoor een aantal evoluties doorgemaakt. De beruchte “cubicles” stierven begin deze eeuw af en maakten plaats voor open werkplekken. In 2015 zagen we een grote toeloop van pingpong- en tafelvoetbaltafels naar kantoren. Terwijl kantoortrends komen en gaan, is er één ding dat niet verandert: de impact die de kantooromgeving heeft op de gezondheid en het welzijn van medewerkers.

Desalniettemin beweren verschillende onderzoeken dat “kennisintensieve” organisaties momenteel onvoldoende aandacht besteden om de omgeving aan te passen aan de activiteiten van hun medewerkers. Het effect van de werkplek op de prestaties van de medewerker wordt zwaar onderschat.

Slechte kantoorgebouwen kunnen ertoe leiden dat gebruikers symptomen van het “Sick Building Syndrome” ervaren. Denk hierbij aan hoofdpijn, uitputting, concentratieproblemen en verminderde werkefficiëntie. Minder productieve medewerkers verzetten minder werk, hebben een lagere bijdrage tijdens vergaderingen en creëren dus minder waarde voor je bedrijf. How about that?!

9 belangrijke aandachtspunten voor een gezonde werkplek

Als het gaat om het vormgeven van een werkplek, dan kun je streven naar een trendy look op basis van gerenommeerde interieurmagazines. Je kunt ook de wetenschap de weg laten wijzen. Op basis van bevindingen uit de psychologie en neurowetenschappen, volgen hier eenvoudige en effectieve aandachtspunten voor een optimale werkplek.

1. Persoonlijke controle

Geeft jouw werkgever je de ruimte om je eigen werkplek aan te kleden? Dan heeft dit een positief effect op je productiviteit. In 2010 deed het adviesbureau Identity Realization een onderzoek onder kantoormedewerkers in Londen. De deelnemers die de vrijheid krijgen om zoveel (of zo weinig) mogelijk planten en foto’s bij hun werkplek te plaatsen, waren tot 32% productiever (dan anderen die deze vrijheid niet kregen). Bovendien blijkt dat persoonlijke controle over zaken zoals temperatuur, ventilatie en ramen je werkprestaties verbetert.

2. Luchtkwaliteit en klimaat

Op basis van onderzoek uit 2006 blijkt dat goede luchtkwaliteit resulteert in minder symptomen van het Sick Building Syndrome. Onderzoek uitgevoerd door de World Green Building Council registreerde een productiviteitstoename van 11% als gevolg van meer frisse lucht naar de werkplek en een vermindering van vervuilende stoffen. Andere onderzoeken leggen ook een link met lagere pauze frequentie, minder oogirritatie en algehele tevredenheid en gezondheid.

Voor binnenklimaat verschilt de optimale setting aanzienlijk van persoon tot persoon, vanwege verschillende voorkeuren en persoonlijke kenmerken. Zo zijn vrouwelijke werknemers over het algemeen ontevredener over klimaatcomfort.

Manieren om de luchtkwaliteit en het klimaat te verbeteren zijn het invoeren van een algeheel rookverbod, werkplekken opgeruimd houden, luchtfiltersystemen installeren, luchtvochtigheid optimaliseren, kantoorplanten toevoegen en ramen openen.

3. Lichtinval en verlichting

In 2017 voerden de Universiteit van Twente en het CBRE een onderzoek uit naar gezonde kantoren. Het resulterende e-paper “Het sneeuwbaleffect van Healthy Offices” vertelt ons dat 18% van de respondenten denkt beter te presteren bij optimale verlichting. Maar liefst 76% zegt dat verlichting bijdraagt aan hun welzijn. Ander onderzoek uit 2017 bewijst dat verlichting goede lichtinval en verlichting de oogklachten en vermoeidheid van medewerkers verlicht, motivatieproblemen vermindert en de productiviteit verbetert.

4. Planten en ramen met uitzicht

Volgens hetzelfde “Het sneeuwbaleffect van Healthy Offices” voelt 76% van de respondenten zich energieker met meer planten op de werkvloer. 78% pretendeert zelfs gelukkiger te zijn met een plant in de buurt. Een onderzoek van de University of Queensland heeft uitgewezen dat een kantoor met planten de productiviteit van de werknemers met 15% kan verhogen.

Een ander kenmerk van een geoptimaliseerd kantoor is een raam met uitzicht, bij voorkeur op de natuur. In een stedelijke situatie wordt uitzicht op bomen of ingewikkelde architectuur beiden in verband gebracht met voordelige effecten. Een studie uitgevoerd door het Department of Design and Environmental Analysis toont aan dat werknemers die binnen 3 meter van een raam zaten, een afname van 84% van vermoeide ogen en hoofdpijn rapporteerden. 

5. Ruimte en indeling

Het onderzoek “What Workers Want 2019: Europe” voelde 11.000 Europese kantoormedewerkers aan de tand via een enquête. 30% van de Europese werknemers die werken in een kantoortuin, is van mening dat de indeling van het kantoor een negatieve invloed heeft op hun productiviteit. In privé kantoren is dit percentage slechts 11%. Echter loopt de mening van werknemers zonder eigen bureau uiteen; waar 32% het gevoel heeft dat flexwerken een positief effect heeft op hun productiviteit, zegt 30% dat flexwerken een negatief effect heeft. 

Het aanbieden van verschillende typen werkruimten (een zogenoemd “activity based office”) is een bewezen toegevoegde waarde. Medewerkers zien het activity-based kantoor steeds vaker als de optimale oplossing. Dit komt doordat het de keuze biedt tussen verschillende soorten werkplekken om specifieke activiteiten uit te voeren. Creëer op jouw kantoor dus vooral brainstormruimtes, stille zones, flexplekken en informele ontmoetingsruimtes.

6. Kleur en lichtniveau

Het kiezen van de juiste kleur voor jouw kantoor is een van de eenvoudigste manieren om je omgeving je prestaties te laten verbeteren. Verschillende kleuren en lichtniveaus hebben verschillende psychologische effecten. Zowel blauw als groen blijkt de prestaties te verbeteren bij taken waarvoor nieuwe ideeën moeten worden gegenereerd. We brengen de kleur rood echter in verband gebracht met superieure prestaties bij taken waarbij aandacht voor detail vereist is.

Daarnaast is aangetoond dat zwakkere / zachtere kleuren creativiteit bevorderen. Dit komt waarschijnlijk doordat deze kleuren het gevoel van vrijheid bevorderen. Aan de andere kant zijn helderdere lichtniveaus meer bevorderlijk voor analytisch en evaluatief denken.

7. Privacy en stilte

Met betrekking tot belangrijke psychosociale kenmerken zijn privacy en het vermogen om zonder afleiding te werken de grootste beïnvloeders. Medewerkers hebben een bepaald gevoel van anonimiteit nodig en houden niet van het gevoel altijd blootgesteld te worden. Dit heeft dus tevens een relatie met de werkruimte en de omheining van de werkplek. Onderzoek uit 2005 heeft daarbij aangetoond dat lawaai de productiviteit met 3 tot 7% kan verlagen. Voor concentratie werk en overleggen is de meest optimale werkplek een besloten ruimte met weinig achtergrondgeluid.

8. Goede houding en ergonomisch meubilair

Het kantoor moet een comfortabele plek zijn. Het gebruik van de juiste ergonomie kan spiervermoeidheid verminderen, de productiviteit verhogen en de ernst van musculoskeletale aandoeningen (MSA’s) verminderen. Onderzoek wijst uit dat een ergonomische werkplek 10 tot 15% meer productiviteit en 1,5 tot 2,5% minder ziekteverzuim kan opleveren dan een ongezonde werkplek. Het is daarom belangrijk om te kunnen wisselen tussen zittende en staande posities. 

9. Prettige puinhoop

De Universiteit van Minnesota ontdekten dat onderzoeksdeelnemers in een rommelige omgeving in staat waren om meer fantasierijke toepassingen te bedenken. Dit blijkt ook uit het boek “A Perfect Mess”, waarin wordt beweerd dat “mensen met zeer geordende bureaus vaak moeite hebben om dingen te vinden omdat hun archiefsystemen zo gecompliceerd zijn”. 

Sluikreclame

Ik ben immers werkzaam bij Office Depot, dus een beetje sluikreclame mag. Ben jij op zoek naar ergonomisch meubilair of kantoorartikelen die jouw productiviteit bevorderen? Klik dan op onderstaande banner: